Evlilik iradi bir sözleşmeyle kurulan bir kurumdur. İradi olarak kurulduğu için iradi olarak da sonlandırılabilir. Bu anlamda evlenme kurumunun karşısında boşanma kurumu da gelişmiştir. Uzun bir aradan sonra kaleme aldığımız bu yazımızda boşanma şekillerinden birine, anlaşmalı boşanma hususuna kısaca değineceğiz.

 Anlaşmalı boşanma, medeni kanunumuzda öngörülen boşanma şekillerinden birisidir. Taraflar belli şartlarda hür iradeleri ile nikah memuru önünde evleniyorlarsa bu kere de yargıç önünde yine hür iradeleri ile boşanabilirler. Ancak aile kurumu toplumun temel yapı taşlarından olduğu için boşanma evlenemeye oranla biraz daha zorlaştırılmıştır.
 
 Tarafların anlaşmalı olarak boşanabilmeleri için gerekli ilk şart evliliğin en az bir yıl sürmüş olmasıdır. Evlilik birliği kurulduktan itibaren bir yıllık süre geçmişse taraflar anlaşarak boşanabilirler.

 Bir diğer şartsa tarafların boşanmayla ilgili ve evliliğin ortadan kaldırılması için ilişkinin tasfiyesi anlamında diğer tüm hususlarda anlaşmış olmalarıdır. Yani taraflar çocukların velayetinin kimde kalacağı, evlilik birliği içersindeki malların nasıl ve ne şekilde paylaşılacağı, verilecekse kimin kime ne kadar nafaka vereceği hususlarında tam bir anlaşma sağlamak zorundadırlar.

 Çocukların velayeti konusu önemlidir. Zira velayet için taraflar anlaşmış olsa bile çocuğun velayetini üstlenmeyen eşin küçükle kişisel ilişki kurmasını da taraflar özgürce aralarında düzenleyebilirler. Ancak Yargıç, kamu düzenine ilişkin bu husus konusunda tarafların anlaşmaları ile bağlı olmaksızın kendisi de resen bir düzenleme yapabilir. Yani iki taraf boşanma konusunda hemfikirse Yargıç onları boşamak zorundadır ancak söz konusu olan çocuklarsa Yargıç’ın onların velayeti ve onlarla kurulacak kişisel ilişki konusunda takdir hakkı ve anlaşmayı değiştirme hakkı vardır.

 Bu tür davalarda Mahkemede duruşma günü her iki tarafın avukatı olsa dahi bizzat bulunup anlaşma protokolünü onayladıklarını ve/veya boşanma ve sonuçlarına ilişkin her hususta anlaştıklarını bizzat Yargıç huzurunda da dillendirmeleri gerekir.

 Anlaşmalı boşanma diğer çekişmeli boşanma davalarına göre daha az masraflı ve daha az kavga gürültülü olduğu için ve daha kısa sürede sonuçlandığı için mümkün mertebe medeni insanlara biz hukukçular tarafından önerilir. Ancak unutulmaması gereken en önemli şey belki de şudur; insanlar eşlerinden boşanabilir ancak çocuklarından boşanamazlar. Bu bakımdan çocukların topluma yararlı birer birey haline gelecek şekilde yetiştirilmesinde boşanmış olsun olmasın tüm eşlerin sorumlulukları vardır ve büyüktür.

 Söz konusu olan boşanmaksa iki kere düşünmek lazım belki de. Daha kısa aralıklarla yeni yazılarda görüşmek umuduyla.